به نقل از «قدس آنلاین»

شریعتی صورتی روشنفکرمآب داشت و یک انقلابی تمام‌عیار بود

تاریخ انتشار: ۲۹ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۲۷۲۷۶۸

به گزارش قدس آنلاین، مهدی جمشیدی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه به مناسبت چهل و پنجمین سالروز فوت دکتر علی شریعتی در ۲۹ خردادماه ۱۳۵۶ بیان کرد: ما شریعتی را می‌توانیم به راحتی به وسیله کلام و سخنان خودش بشناسیم. شریعتی همانند یک شخصیت پرکار که در مورد خیلی از موضوعات جامعه، نظرات جدی داشت، اندیشه و باورهای خود را تفصیل و توضیح داده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یعنی ما برای شناخت و تبارشناسی ایده شریعتی چندان محتاج این نیستیم که از بیرون شکل و هندسه خاصی را از او ساخته و پرداخته کنیم؛ به عبارت روان‌تر می‌توان شریعتی را از زبان شریعتی شناخت. 

شریعتی آغازگر یک راه و منش جدید است

وی افزود: به گفته خود مرحوم شریعتی، او در یک «آوارگی» و «بی‌موقعیتی» ظهور یافت. شریعتی نه به طیف عوام‌زدگانی تعلق دارد که پیرو آداب و رسوم سنتی فرسوده‌اند، نه به روشنفکران سکولار که مدینه فاضله‌شان غرب و آمال و اهدافشان مظاهر تمدن مغرب‌زمین است، دلبستگی دارد. او نه آنجاست و نه اینجاست. شریعتی این لامکانی خود را به آوارگی تعبیر می‌کند. حال سؤالی که مطرح می‌شود، این است که شریعتی در حقیقت در چه طیف و گروهی قرار می‌گیرد؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت، علی شریعتی خود آغازگر یک راه و منش جدید است. هرچند او تحصیلکرده فرنگ است و در ادبیات آن دوران «روشنفکر» محسوب می‌شود، اما دغدغه دین داشتن و توجهش به سنت فرهنگی ایران، راه او را از سایر روشنفکران آن زمان جدا کرده بود. 

دادِ بازگشت به خویشتن اسلامی

او بیان داشت: تعلق‌خاطر به دین از سوی شریعتی، موجب نشد او نسبت به برخی خرافه‌گری‌های دینی و تفسیرهای غلط اسلامی منفعل باشد. بخش عظیمی از سخنان و فعالیت‌های او معطوف به مقابله با انجماد و انفعال فکری و فرهنگی مسلمانان بود. شریعتی دادِ بازگشت به خویشتن اسلامی را سر می‌داد که باید از سرچشمه آموزه‌های اصیل اسلامی بگذرد. در یک جمع‌بندی در این باره باید بیان کرد، دکتر علی شریعتی صورتی روشنفکرمآب داشت که محتوای آن حاکی از دغدغه‌ها و اولویت‌های دینی بود.

مصلحِ متفکر

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه ادامه داد: شریعتی در دوگانه عینیت و ذهنیت، جانب عینیت و حقیقت واقع اجتماع را همراه با ذهنیت‌گرایی می‌گرفت. او نمی‌اندیشید که بیندیشد؛ بلکه تعهد داشت که فکر و نظر او باید گره‌ای از جامعه باز کند و به کار مردم بیاید. بنابراین چه نقد روشنفکری و چه نقد برخی سنت‌های عوامانه از سوی شریعتی همگی به زعم خودش باید در خدمت جامعه باشد. این امر موجب شد شریعتی یک «مصلحِ متفکر» باشد. او متفکر است؛ چون حقیقتاً در فرایند نظریه‌پردازی و تولید اندیشه حرفی برای گفتن دارد و مصلح است؛ چون نسبتِ علم خود را با اصلاح جامعه می‌بیند. این امتیازی بود که کمتر کسی از آن برخوردار است. عده زیادی از متفکران اساساً اندیشه خود را در اختیار با جامعه و مردم نمی‌دیدند. همچنین خیل کثیری از داعیه‌داران اصلاح، اساساً از آبشخور معرفتی و فکری بهره و حظی نبرده بودند. 

پژوهشگر و محقق عرصه فرهنگ و اندیشه گفت: از دیگر خصوصیات شریعتی، این است که برعکس بسیاری از متفکران و اندیشمندان ایرانی آن زمان که محافظه‌کار بودند، او یک انقلابی تمام‌عیار بود. شریعتی به دنبال تغییر ساختار اجتماعی است و در پی این است که با شبکه‌سازی و بسیج قشر جوان، این مهم را عملی سازد. آثاری از قبیل خودسازی انقلابی، چه باید کرد، از کجا تا به کجا و... همگی حکایت از بُعد انقلابی و عصیانگر علی شریعتی دارند.

شریعتی همواره دست در انبان دین داشت

جمشیدی تأکید کرد: دکتر شریعتی به دنبال احیای اسلام بود؛ او برنامه خود را «بازگشت به خویشتن اسلامی» نامید و چنین اعتقاد داشت که باید با بازخوانی مجدد آثار اسلامی و پالایش برخی مفاهیم به سمت حقیقت اسلام رفت. این بدان معناست که شریعتی منبع سعادت و تکامل را بر خلاف روشنفکران نه تعالیم غربیان، بلکه آثار اسلامی می‌دانست. شریعتی همواره دست در انبان دین دارد. آثاری چون «فاطمه، فاطمه است»، «محمد»، «علی»، «ابوذر»، «حسین وارث آدم» و... شاهد این مدعاست. شریعتی در زمانه‌ای می‌زیست که مبارزه و تقابل سیاسی موضوع داغ جامعه بود؛ بنابراین طبیعی است که او بر این  بُعد از دین و رویکرد جهادی آن انگشت تأکید گذارد. چنین رویکردی اصلا و ابدا به معنی تک‌وجهی او نیست، بلکه اقتضای زمانه شریعتی چنین فضایی را ایجاد می‌کرد. 

انتهای پیام/

منبع: فارس

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: علی شریعتی درگذشت علی شریعتی علی شریعتی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۲۷۲۷۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

معلم انقلابی باید در کشور تربیت شود

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام سید محمد عبدالنبی موسوی فرد عصر امروز یکشنبه در جلسه شورای اداری خوزستان که در سالن شهید هاشمی استانداری برگزار شد، اظهار کرد: انجام عمل سخت است ولی حفظ و نگهداری آن از انجام عمل سخت‌تر است. در تاریخ نمونه‌ها فراوان است به طور مثال شیطان ۶ هزار سال عبادت کرد اما در یک لحظه آن را بر باد داد.

نماینده ولی فقیه در خوزستان عنوان کرد: روز شهادت شهید مطهری به نام روز معلم نامگذاری شده است زیرا گلوگاه انقلاب اسلامی آموزش و پرورش است و اگر بخواهیم به قله‌های تربیت فرزندان انقلاب راه پیدا کنیم باید معلمی در تراز انقلاب اسلامی که نمونه آن شهید مطهری است، داشته باشیم.

وی افزود: اگر امروز در عرصه معرفتی پیش رفته‌ایم حاصل زحمات حوزه‌های علمیه در سراسر کشور به ویژه قم است که محصول آن امام عظیم‌الشأن، مقام معظم رهبری و پس از آنها علمای بزرگ هستند.

نماینده ولی فقیه در خوزستان اظهار کرد: اگر بخواهیم در انقلاب اسلامی بعد از ۴۵ سال به سمت‌وسویی برویم که نیروهای پا به کار انقلاب را تحویل جامعه بدهیم که یکی از حلقه‌های مفقوده است، باید به آموزش و پرورش توجه ویژه شود.

حجت الاسلام موسوی فرد با بیان اینکه باید در آموزش و پرورش تمام برنامه‌ریزی‌ها انجام شود، تصریح کرد: شخصی که می‌خواهد فرزند ما را تربیت کند باید اول خودش تربیت شده باشد؛ لذا وزیر آموزش و پرورش و مجموعه فعال در این زمینه باید زحمت‌هایی را برای خود متحمل کنند که دستاورد آن را در انقلاب اسلامی ببینیم. در استان خوزستان نیز همین گونه است همه اشخاص باید کمک کنند تا سربازان در تراز انقلاب اسلامی را تحویل جامعه بدهیم.

وی بیان کرد: مجموعه افرادی که در کشور فعالیت می‌کنند، انقلابی هستند به تعبیر حضرت آقا در کل کشور ممکن است در خیلی از مسائل اقتصادی خودشان را نشان ندهند ولیکن من نسبت به عملکرد این دولت خیلی خوشایند هستم.

نماینده ولی فقیه در خوزستان گفت: ۱۰ هزار کارخانه‌های خرد و کلان که در این کشور تعطیل شده بودند به فعالیت برگشتند اما با نقطه مطلوب خیلی فاصله داریم که باید تلاش کنیم در این فرصت باقی مانده بتوانیم برای رسیدن به نقطه مطلوب به کارها شتابی بدهیم. همچنین با توجه به فرمایش آقا که امسال را به نام جهش تولید نامگذاری کرده است اکنون دیگر کارها به تولید بسنده نمی‌شود.

حجت الاسلام موسوی فرد ادامه داد: اگر در این مشارکت تسهیلگری از ناحیه دولتمردان اتفاق بیفتد و مردم را به معنای واقعی سهیم کنیم، امسال می‌توانیم ثمره شعار سال را بچشیم.

وی با بیان اینکه تقریباً ۳۰ شهرستان در خوزستان وجود دارد، اظهار کرد: کارهای خیلی خوبی صورت گرفته اما اگر در هر شهرستان و شهرهای آن در یک تا ۲ نقطه که مورد نظر مردم است، کار محقق شود تا مردم ببیند می‌توانید به عنوان الگو معرفی کنید، لذا شهرداری‌ها و شورای شهر تلاش کنند تا این اتفاق صورت گیرد.

کد خبر 6091536