به نقل از «ایسنا»

خواسته دکتر علی شریعتی از محمدرضا حکیمی چه بود؟

تاریخ انتشار: ۴ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۸۴۴۴۲۰

ایسنا/خراسان رضوی دختر دکتر علی شریعتی گفت: در حالی که نامه دکتر علی شریعتی به علامه محمدرضا حکیمی را می‌خواندم، متوجه شدم که او در آن نامه حکیمی را اهل تقوا، دانش و اخلاص نام برده‌ و از او می‌خواست که این میدان خالی را پر کند.

سارا شریعتی در مراسم شب بزرگداشت علامه محمدرضا حکیمی که شامگاه گذشته، سوم شهریور ماه، در فرهنگسرای جهاد دانشگاهی خراسان رضوی برگزار شد، اظهار کرد: آشنایی من با مرحوم حکیمی به عنوان یک خراسانی که با دکتر علی شریعتی نسبت دارد، به دلیل کنجکاوی فرزندی بود که می‌خواست چهره کسی که پدرش در سال‌های آخر زندگی‌اش میراث خود را به آن فرد می‌سپارد را بشناسد و بازنگری کند اما آنچه که باعث شد دریچه اندیشه حکیمی به روی من باز شود، کتاب منهای فقر او بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی افزود: این کتاب زمانی دیده شد که ما در دانشگاه و محیط‌های روشنکفری‌مان درگیر مسائل فرهنگی بودیم و روشنفکران به مباحث معرفت شناختی، کلامی و روان‌شناختی گرایش پیدا کرده بودند.

حکیمی از ما می‌خواست در ساخت جامعه منهای فقر مشارکت کنیم

استادیار دانشگاه تهران تصریح کرد: برای کسانی مانند ما که آن زمان جامعه‌شناسی می‌خواندیم، جالب بود که از جانب یک عالم دینی و کسی که طبیعتا باید درگیر مباحث کلامی و فقهی باشد، به جامعه نهیب زده می‌شود و در تلاش است که به ما بفهماند جامعه در حال رنج کشیدن است و شکاف‌های طبقاتی همچنان وجود دارد.

شریعتی با بیان اینکه حکیمی از ما می‌خواست در ساخت جامعه‌ای منهای فقر مشارکت کنیم، ادامه داد: این جامعه از نظر او با دین معنا پیدا می‌کرد و دین مد نظر او هم دینی بود که با عدالت تعریف می‌شد.

وی خاطرنشان کرد: زهدی که به دشواری می‌توان در میدان‌های دین پیدا کرد، در زندگی شخصی حکیمی پیدا می‌شود. از همین رو توجه به معشیت اقشار متفاوت در زندگی او دیده می‌شد. رویکرد حکیمی یک رویکرد عینیت‌گراست و دعوتش به انسان است؛ انسانی که آواره کتاب‌ها نیست. همچنین دینی که او درباره‌اش صحبت می‌کند، دینی است که از دنیا آغاز می‌شود و نه آخرت. بر این اساس تاکید وی بر این بود که در راس همه عبادات مبتنی بر خدمت به خلق و جامعه است.

حکیمی می‌گفت در جامعه بدون عدالت دین هم وجود ندارد

استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه تهران بیان کرد: حکیمی معتقد بود ایمان سراسر عمل است و در نتیجه اعمال دینی به نماز و روضه و حجاب ختم نمی‌شود و اولویت را مبارزه با فقر و نابرابری می‌دانست. عدالت و اندیشه حکیمی یک مفهوم ذهنی و کلامی نیست بلکه اولین وجه عدالت از نظر او اقتصاد و معیشت است.

شریعتی عنوان کرد: حکیمی در نامه‌ای نوشته‌ که تمام تعالیم قرآن در ۲ کلام خلاصه می‌شود و سپس از توحید و عدالت نام می‌برد. او می‌گوید توحید یعنی تنظیم رابطه با خدا و عدالت یعنی تنظیم رابطه انسان با انسان. به عقیده او در جامعه‌ای که عدالت نیست، دین و اسلام هم نیست. او در یک مقطع زمانی به این نتیجه می‌رسد که در تحقق جامعه منهای فقر موفق نبوده و به تعبیر خود سرمایه‌داری مذهبی حاکمیت پیدا کرده‌ است.

وی با اشاره به اینکه آثار بسیار کمی در مورد تعالیم اجتماعی اسلام تالیف شده، خاطرنشان کرد: مفاهیم هنوز واکاوی نشده و در حوزه سنت بررسی می‌شود. این در حالی است که به برخی از این مفاهیم در آثار مرجع علوم انسانی توسط غیر مسلمانان پرداخته شده‌ است. اینجاست که اندیشه حکیمی برای‌مان اهمیت پیدا می‌کند.

حکیمی توحید و عدالت را شعار توس می‌دانست

استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه تهران در رابطه با اشعار علامه حکیمی اظهار کرد: حکیمی در اشعارش به خراسان، به خصوص توس، توجه کامل داشت و حق، توحید و عدالت را شعار توس می‌دانست. این توجه به مکان برای من جالب است چراکه یکی از مهم‌ترین مطالعاتی که در دانشگاها انجام می‌شود، مطالعات منطقه‌ای است که به اقلیم توجه دارد.

شریعتی اضافه کرد: ما نیز باید به خراسان به عنوان یک منطقه فرهنگی بپردازیم و بیاندیشم به اینکه زمانی که دین در بستر فرهنگ خراسان بیان می‌شود، چه صورتی پیدا می‌کند. این مساله از آن موضوعاتی است که بسیار مهم است. خصوصا در دوره جهانی شدن چرا که در این دوره ادیان از خاستگاه‌شان فراتر رفته‌اند.

وی عنوان کرد: یکی از معروف‌ترین تزهای علوم انسانی در حوزه بنیادگرایی دینی نظریه دین منهای فرهنگ است. بنیادگرایی بیان دین در عصر جهانی شدن است اما زمانی که دین از بستر فرهنگی خود خارج می‌شود، می‌خواهد خود را به اقلیم‌های دیگر معرفی کند. در نتیجه زمانی که ما امروز بیش از هر وقت دیگر مهمترین مسائل‌مان اقتصادی و معیشتی است، دین در چنین بستری جایی ندارد و غایب است.

استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه تهران ادامه داد: ما به علمایی مثل حکیمی نیازمندیم که به ما بگویند تعالیم اجتماعی اسلام کدامند و چرا جامعه منهای فقر محقق نشد و چرا پس از گذشت چند دهه از انقلاب ما در همان شرایط هستیم؟

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری محمدرضا حکیمی استاد محمدرضا حکیمی علامه حکیمی دكتر علي شريعتي علی شریعتی دين عدالت دکتر علی شریعتی دانشگاه تهران جامعه شناسی منهای فقر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۸۴۴۴۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فال محمدرضا پهلوی هنگام افتتاح آرامگاه جدید سعدی | تصویر

محمدرضا پهلوی و همسرش ثریا در اردیبهشت ۷۲ سال پیش راهی شیراز شدند تا مقبره جدید سعدی را در شیراز افتتاح کنند. در همان روز شاه در حافظیه تفالی به دیوان حافظ زد که غزلی با این مطلع نتیجه فال بود: دلا رفیق سفر بخت نیکخواهت بس/ نسیم روضه شیراز پیک راهت بس./اطلاعات آنلاین